Beste bestuurders, schoolleiders en personeelsleden
Na de beslissingen van de Nationale Veiligheidsraad hebben velen van jullie ons – op alle niveaus van onze organisatie – gecontacteerd met jullie zorgen, vragen om verduidelijking, kritische beschouwingen, voorstellen van oplossing, suggesties …
Met deze brief willen we benadrukken dat we jullie feedback opnemen en op de juiste plaatsen ter sprake zullen brengen. Bovendien willen we jullie ook verzekeren van onze blijvende ondersteuning vanuit Katholiek Onderwijs Vlaanderen: aarzel niet om pedagogisch begeleiders en andere medewerkers te contacteren.
Tegelijk wil ik jullie ook namens iedereen in onze organisatie (bestuur en medewerkers uit de regio’s en uit de diensten in Brussel) een hart onder de riem steken, en veel goede moed toewensen. Deze uitzonderlijke tijden vragen van jullie uitzonderlijke dingen, en samen met iedereen die met ons onderwijs begaan is, ben ik jullie daar heel dankbaar voor.
Uit de vele feedback klinkt de zorg om de haalbaarheid van wat beslist is en de druk op onze schoolorganisatie die dat met zich meebrengt:
► | de verbreding van de opvang van de kinderen van ouders uit cruciale beroepen naar alle anderen die niet van thuis uit aan het werk gaan; |
► | de voorbereiding en opstart van de lessen aan twee maal drie (leer)jaren (bao en so); |
► | de voortzetting van afstandsonderwijs, de opvolging van kinderen die nog niet naar school kunnen komen en de extra inspanningen die nodig zijn om daarbij alle leerlingen te bereiken; |
► | de individuele of kleine-groep-begeleiding van jongeren die onherstelbare leerachterstand dreigen op te lopen vanwege sociale context of zorg- en onderwijsnoden; |
► | de nog verscherpte veiligheidsmaatregelen die - naast hygiënische voorschriften - verschillende veiligheidslogica’s cumuleren: contactbubbels, afstandsregeling (1,5 meter) én veralgemening van mondmaskers vanaf 12 jaar. |
Jouw vragen en zorgen zullen we in de eerste plaats meenemen naar het corona-onderwijsoverleg van dinsdag waar we met de minister, administratie en sociale partners een aantal noodzakelijke verfijningen dienen aan te brengen aan het veiligheidsdraaiboek. Dat is nodig om tot meer realiteitszin en haalbaarheid te komen en de verantwoordelijkheid én aansprakelijkheid van besturen, schoolleiders en personeel af te grenzen.
We denken daarbij onder meer aan:
► | de mondmaskerverplichting vanaf 12 jaar (geldt die écht ook wanneer de 1,5 meter gegarandeerd kan worden in een klassituatie?); |
► | de absolute 10-leerlingen-per-klas-regel (in relatie tot een flexibelere vierkante-meter-regel); |
► | het beheersbaar houden van de opvang als meer mensen er een beroep op kunnen doen (opnieuw attesten werkgever?); |
► | de aanwezigheidsverplichting (er wordt weer geregistreerd) die bepaalde organisatievormen onmogelijk maakt (bv. slechts halve klas uitnodigen en de les naar de rest streamen); |
► | de beschikbaarheid van veiligheidsmaterialen, en de vergoeding van bijkomende kosten; |
► | het alsnog toestaan van personeelsvervangingen in de laatste weken van het schooljaar om de personeelsinzet te garanderen. |
Daarnaast dienen we op dat overleg ook af te spreken hoe we de bijkomende ruimte in het secundair onderwijs kunnen invullen. Op onze radar staan alvast de scharnierjaren (2-4), de richtingen met praktijk, OKAN, en de nog niet in de lijst opgenomen eindjaren (7 TSO, Se-N-Se opleidingen).
De meeste vragen en zorgen gaan echter over zaken die enkel op schoolniveau geregeld kunnen worden, omdat ze te maken hebben met schoolinfrastructuur, personeelskorps, leerlingenpopulatie, lokale context (openbaar vervoer, ligging van de school …). Veel bestuurders en directeurs dringen aan op ruimte om zelf beslissingen te nemen in functie van haalbaarheid, zowel inzake veiligheid, onderwijsorganisatie als pedagogische aanpak.
Voor Katholiek Onderwijs Vlaanderen is het duidelijk dat, gezien hun verantwoordelijkheid, bestuurders en directeurs die ruimte kunnen nemen, en ook moeten nemen. Geen enkele school is immers dezelfde. Dat betekent dat scholen, onder meer gebaseerd op de risicoanalyse, zelf bepalen wie wanneer waarvoor naar school komt.
Ze kunnen daarbij grote creativiteit, veel gezond verstand en voldoende realiteitszin aan de dag leggen. Een concreet voorbeeld: is het organiseren van drie leerjaren, naast de opvang, onmogelijk, dan kies je voor minder leerjaren, of wijk je af van het aantal bepaalde dagen door die afwisselend uit te nodigen, of door halve klassen afwisselend in voor- en namiddag te verwelkomen. Uiteraard zijn overleg met het personeel en goede communicatie met ouders en leerlingen daarbij belangrijk.
Die contextuele aanpak is ook nodig bij de vele vragen die gesteld (kunnen) worden over:
► | de veiligheid en aanpak van de grotere groep leerlingen in de opvang, de begeleiding van leerlingen die onherstelbare leerachterstand dreigen op te lopen, het uit elkaar houden van contactbubbels (halve klassen onderling, maar in de eerste plaats ook klassen en opvang); |
► | concrete pistes om de school veilig te organiseren qua onthaal (schoolpoort), hygiëne (veelvuldig handen wassen, poetsen), correct toepassen en afdwingen van mondmaskers, organisatie van afstandsregels (in de klas: kan bv. een refter of turnzaal omgebouwd worden tot een grote klas voor meer dan 10 leerlingen als je die compartimentaliseert?), eenrichtingsverkeer in de gangen, afwisselende speel- en lunchtijden; |
► | materialen, affiches, sanitaire infrastructuur, infrastructuur buitenklassen …; |
► | gediversifieerde inzet van het lerarenteam en rechtvaardige verdeling van het werk (rekening houdende met kenmerken personeel, bv. risicogroepen), extra hulp vanuit de pedagogische reserve, stagiairs lerarenopleiding, ondersteuners uit ondersteuningsnetwerken … |
En dan hebben we het nog niet gehad over de doorvertaling van dat alles naar de specifieke situatie van het buitengewoon onderwijs en de internaten. Voor volwassenenonderwijs en deeltijds kunstonderwijs gelden vandaag sowieso nog andere afspraken.
In onze extra nieuwsbrieven zullen we jullie informeren over de uitkomst van het corona-overleg en de bijkomende ondersteuning die we jullie bieden. Iedereen in onze organisatie staat ook paraat om jullie bij te staan of vragen door te spelen indien een oplossing niet onmiddellijk geboden kan worden: aarzel niet ons te contacteren.
Rest me, in naam van ons allen, jullie nogmaals hartelijk te danken voor jullie engagement in deze ongewone tijden.
Het ga jullie goed, en hou het veilig en gezond!
Lieven Boeve
Directeur-generaal Katholiek Onderwijs Vlaanderen
