Beste bestuurders en directies, beste personeelsleden
De voorbije jaren zijn voor velen van jullie een tijd van onrust en verlies, maar ook van verwachting en nieuwe kansen geweest. En ook de komende jaren kondigen zich zo aan. Omwille van het M-decreet, BOS en sterk leerlingbetrokken visies op zorg is het landschap van het buitengewoon onderwijs aan sterke verandering onderhevig. Dat is niet altijd gemakkelijk, brengt verlieservaringen met zich mee, maar opent ook nieuwe kansen en mogelijkheden, zoals de experimenten met de pre-waarborgregeling aantonen. Belangrijk is vooral om samen die kansen maximaal te benutten, ten dienste van de leerlingen die onze bijzondere zorg genieten.
Met de
voorlopige visietekst ‘Onderwijs voor alle kinderen 2025’ heeft onze netwerkorganisatie onze droom uitgeschreven voor een buitengewoon goed onderwijs voor elke leerling. In het komende jaar gaan we met die tekst, die de vrucht is van een intens stukje co-creatie tussen bestuurders en directies van gewoon en buitengewoon onderwijs, de boer op, om de visie te verfijnen en verder vlees en bloed te geven.
Het zou jammer zijn als de visietekst zou bijdragen tot jullie ongerustheid, want dat is zeker niet de bedoeling. Eerder willen we vooruitblikken naar de kansen die het werken aan een meer inclusieve samenleving voor ons onderwijs biedt. Het is een visie voor de
lange termijn, die ons met veel realiteitszin kan inspireren om nu reeds enkele stappen te zetten. Op
korte termijn betekent dat in de eerste plaats inzetten op
versterkte samenwerking tussen buitengewoon en gewoon onderwijs. De besprekingen rond
de consultatienota (over de inzet van Waarborg- en GON-middelen vanaf volgend jaar) hebben aangetoond dat die aanpak werkt: vanuit een toekomstgerichte langetermijnvisie stappen zetten voor de korte termijn.
Maar laat ons een kat een kat noemen: willen we op lange termijn het buitengewoon onderwijs simpelweg afschaffen? Absoluut niet, want dan kun je evengoed stellen dat we het gewoon onderwijs willen afschaffen. Wat we vooral willen, is dat er goed en passend onderwijs is voor elke leerling, ongeacht de specifieke onderwijsbehoefte, en dat dat altijd minstens de verantwoordelijkheid is van het onderwijs. En voor sommige leerlingen zal dat ook in de toekomst betekenen dat ze in een gespecialiseerde setting onderwijs zullen kunnen genieten.
Ondertussen benoemen we ook de problemen die zich vandaag stellen, zoals de verhoogde gemiddelde zorgzwaarte van de leerlingen in het buitengewoon onderwijs, en de terugloop in leerlingenaantallen in OV3 en type 1-8 scholen. Onmiddellijk na de kerstvakantie beraden we ons als netwerkorganisatie over dat laatste en hopen we samen met de betrokken scholen te werken aan toekomstgerichte oplossingen.
Katholiek Onderwijs Vlaanderen engageert zich uitdrukkelijk om bij de ontwikkelingen grote aandacht te blijven hebben voor de gevolgen voor scholen, directies, personeelsleden en andere betrokkenen van het buitengewoon onderwijs. Zowel de mensen, de expertise als de kwaliteitsvolle zorg voor de leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte mogen niet verloren gaan, maar zijn van wezenlijk belang voor het geheel van het onderwijs dat de leden van Katholiek Onderwijs Vlaanderen aanbieden.
Samen met de andere medewerkers van Katholiek Onderwijs Vlaanderen kijk ik er alvast naar uit om op het colloquium van de directies buitengewoon onderwijs van volgende maand dit gesprek verder te zetten.
Ondertussen wens ik jou en de jouwen een zalig Kerstfeest toe, en een voorspoedige start van het nieuwe jaar!
Lieven Boeve
Directeur-generaal Katholiek Onderwijs Vlaanderen
