Zoals velen van jullie was ik op woensdagmorgen onaangenaam verrast door de koptitel en de teneur van de eerste drie pagina’s in De Morgen. Vanuit het verengende oogpunt van de islam werd er ons project van de katholieke dialoogschool voorgesteld, en werden concrete casussen, gesprokkeld uit een tweetal telefoongesprekken met de betrokken journalist, over religieuze kentekens, stille ruimtes en koranlessen opgevoerd als hét nieuwe beleid van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Wie het artikel wel volledig gelezen heeft, zal uiteraard gemerkt hebben welke tekstfragmenten werkelijk van mij kwamen en wat door de redactie van De Morgen werd aangevuld. Zeer contextbetrokken voorbeelden werden uitvergroot, en samen met de exclusieve focus op de islam, op Vlaanderen losgelaten. Uiteraard betreur ik dit ten zeerste.
Aanleiding voor beide telefoongesprekken met de journalist (één ervan twee weken geleden en één vorige dinsdag), was zijn vraag naar meer achtergrond bij de aangekondigde plannen van onze katholieke hogescholen om hun aanbod in de lerarenopleiding op levensbeschouwelijk vlak te verbreden. Op de vraag waarom ze dat deden, gaf ik aan dat dit paste in een herbezinning op hun lerarenopleiding in het kader van de katholieke dialoogschool. Voorwaar een andere focus dan wat woensdagmorgen in de krant stond.
Het moet duidelijk zijn: er bestaat uiteraard geen cataloog van ‘directieven’ om de katholieke dialoogschool te implementeren. Wel is er onze nieuwe
visietekst van de katholieke dialoogschool. Die is niet bedoeld als meetlat voor de scholen van ons katholiek netwerk, maar als uitnodiging om na te denken hoe we onze christelijke inspiratie in een nieuwe context gestalte kunnen geven, met al wie in onze scholen op de klasbanken zit of er werkzaam is. Het is een poging om duidelijk te maken wat de bijdrage kan zijn van de katholieke school, zowel aan onze samenleving als aan het christelijk geloof. In onze visietekst lezen we: “Vanuit de traditie waarin de school staat en in gesprek met haar omgeving, wil de katholieke dialoogschool een oefenplaats zijn voor een (samen)leven in een wereld die gekenmerkt is door diversiteit en verschil. Kritisch-creatief leren omgaan met wat eigen en wat anders is, met wat verbindt en wat onderscheidt, stelt mensen in staat bij te dragen aan een open, zinvolle, verdraagzame en duurzame samenleving, waar een plaats is voor iedereen”. Ik ben ervan overtuigd dat die visie ook nu al op zeer verschillende manieren in vele scholen handen en voeten krijgt, als een aantrekkelijk katholiek-pedagogisch en maatschappelijk relevant project ten bate van alle leerlingen. Zoals al meermalen beklemtoond: geen eenheidsworst, maar potentieel 2 200 verschillende katholieke dialoogscholen.
Pas echt groot nieuws werd het artikel in De Morgen toen de N-VA-voorzitter zich uitliet over ‘onze plannen’. In de kranten van vandaag wordt duidelijk waarom hij dat gedaan heeft. Volgens politieke analisten is niet de katholieke identiteit van onze scholen, maar het bestaansrecht van onze koepelvereniging van katholieke scholen het echte doelwit. Na de aanvallen op de andere grote netwerkorganisaties uit het middenveld is Katholiek Onderwijs Vlaanderen aan de beurt. Oogmerk is het uiteenspelen van het katholieke schoolnetwerk, door schoolbesturen, directies, leraren en ouders tegen elkaar en tegen onze netwerkvereniging op te zetten. Dat ondertussen ook anderen, om velerlei ideologische redenen, het bestaansrecht van het katholiek onderwijs zelf onder vuur genomen hebben, was te verwachten.
De karikaturen, de heftige reacties en vooral de polarisering hebben mij nog meer dan voorheen gesterkt in de overtuiging dat een verbindend project als dat van de katholieke dialoogschool de weg voorwaarts is. En het is op die weg dat we ook onze eigen christelijke identiteit vernieuwd gaan ontdekken, leren verwoorden en in de praktijk brengen, als achtergrond en toetssteen van een eigentijds-tegendraadse katholieke dialoogschool.
Voor dit project zullen we alle steun nodig hebben, en ik ben dan ook zeer verheugd dat we de laatste twee dagen meer dan 100 extra inschrijvingen telden voor ons congres op 2 juni 2016. Want daar zullen we, voorbij alle opbod in media en politiek, met elkaar in gesprek kunnen treden over dit project. We zullen er de vele goede praktijken die nu reeds in onze scholen ontwikkeld worden met elkaar delen en verder uitwerken. Dan kunnen we ook de overblijvende vragen samen bespreken.
Ondertussen wil ik jullie van harte danken voor jullie grote inzet voor ons katholiek onderwijs. Dank ook voor de vele steunbetuigingen die ik ondertussen van velen van jullie mocht ontvangen. Dat heeft heel veel deugd gedaan. Ik ontmoet jullie graag allen op 2 juni 2016 in Leuven.
Lieven Boeve
Directeur-generaal
In de media wordt de katholieke dialoogschool verengd tot de plaats van moslims in onze scholen. Uiteraard gaat het in de katholieke dialoogschool om meer, en de door de media gepresenteerde voorstellen zijn niet representatief voor onze gehele aanpak. Waar draait het bij de katholieke dialoogschool om?
Katholiek onderwijs is geworteld in het evangelie en precies vanuit die traditie stellen we ons gastvrij op en willen we de ander tot zijn recht laten komen. De katholieke dialoogschool is met andere woorden een uiting van onze eigen christelijke identiteit. Het is een voortdurend zoeken naar een evenwicht tussen een spreken vanuit de christelijke identiteit en een respect voor de levensbeschouwelijke veelheid. Een eigen profilering en respect voor diversiteit spreken elkaar daarbij niet tegen.
Je leest er meer over in onze
visietekst.
Een filmpje van de KU Leuven visualiseert het concept.
In Tertio verschenen artikels over het draagvlak van de katholieke dialoogschool.
